Trong phong thủy, cây ngô đồng đem lại sự may mắn, cát tường cho gia chủ, do cây có khả năng hấp dẫn loài Phượng hoàng trong bộ tứ thú truyền thuyết. Cây được tạo dáng trồng trong chậu nhỏ để trang trí phòng khách, phòng làm việc, văn phòng,… Không những vậy, cây còn là một vị thuốc quý chữa bệnh trong đông y. Sau đây, 2khoe sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về công dụng của cây cũng như lưu ý quan trọng khi dùng cây qua bài viết dưới đây.
Cây ngô đồng là gì
Ngô đồng là một loài thực vật có hoa trong họ Cẩm quỳ. Loài cây này có 2 loại cây ngô đồng là cây ngô đồng cảnh và cây ngô đồng thân gỗ. Cây ngô đồng cảnh có tên gọi khác là sen lục bình, sen núi,… Tên khoa học là Jatropha podagrica Hook.f., thuộc họ Thầu dầu (Euphorbiaceae). Cây ngô đồng thân gỗ còn gọi là cây bo rừng, trôm đơn… Tên khoa học là Fimiana simplex (L.), thuộc họ Trôm (Sterculiaceae).
Các loại cây ngô đồng
Cây ngô đồng cảnh
Phần gốc của cây phình to, xù xì, mập, gần như không phân nhánh. Thân cao khoảng 100cm, có màu xám còn phần thân trên có màu xanh lục ít sẹo. Lá có màu xanh bóng, nhẵn, có cuống đính gần gốc, chia thành 3-5 thùy to và những phiến hẹp như kim. Khi về già lá sẽ chuyển thành màu xanh đậm.
Hoa mọc thành cụm, cụm hoa to, nụ hoa màu có màu hồng nhạt. Cuống chung dài, mập, thẳng, màu xanh xám. Cụm hoa hình ngù màu đỏ, tựa như san hô. Có cả hoa đực và hoa cái, hoa 5 cánh dài 7-8mm. Bầu hình trái xoan, nhẵn, màu xanh bóng. Quả khi non có mà xanh, khi chín có màu vàng. Quả nang thường nổ tung hạt khắp nơi lúc chín.
Cây ngô đồng thân gỗ
Cây thân gỗ to, cao từ 7-15m. Phiến lá to rộng, có thùy chia thành hình chân vịt, lá không có lông. Cuống lá dài 30cm. Thùy lá hình tam giác có nũi nhọn, ngăn cách nhau bằng những rãnh hẹp, có 7 gân chính. Hoa mọc thành chùm, chùm hoa nhiều bông, có màu vàng, đài cao 9mm. Quả vỏ mỏng, có 2-4 hạt, dài 8mm, rộng 6mm, có nhiều nội nhũ.
Phân bố và thu hái cây ngô đồng
Cây ngô đồng cảnh có nguồn gốc ở Trung và Nam Mỹ. Ở nước ta cây được trồng bằng hạt phổ biến từ đồng bằng đến miền núi.
Ngô đồng thân gỗ có nhiều ở Nhật Bản, Camphuchia, Trung Quốc. Cây mọc hoang trong rừng kín, trên đất của núi đá vôi và trên cả đất chua ở nước ta.
Có thể thu hái quanh năm, bộ phận sử dụng là vỏ, thân và lá cây.
Thành phần hóa học của cây ngô đồng
Hiện chưa có nghiên cứu chính xác nào về thành phần của cây ngô đồng. Trong quả có chứa chất độc curin. Hạt có chứa dầu, hàm lượng hơn 40%.
Trong đông y, rễ có vị đắng, tính mát. Lá có vị ngọt, tính bình.
Tác dụng của cây ngô đồng
Tác dụng của cây ngô đồng cảnh
1. Chữa nhọt có mủ
Lấy 1-3 lá ngô đồng tươi rửa sạch, thêm một ít muối rồi giã nhuyễn, đắp lên nốt mụn, dùng băng gạc cố định lại trong 2-3 giờ. Mỗi ngày đắp một lần, đắp liên tục trong 3-5 ngày, mủ sẽ được hút sạch và khỏi.
2. Chữa mụn nhọt mới sưng
Ngắt một búp lá cây ngô đồng cho nhựa chảy ra, dùng nhựa đó bôi lên nốt mụn và vùng da xung quanh, sau khi nhựa khô lại bôi tiếp một lớp nữa, bôi liên tục như vậy nhiều lần. Nhựa của lá sẽ làm giảm sưng, giảm viêm và tạo mủ.
3. Chống nhiễm trùng cho vết thương
Những vết thương nhỏ như bị đứt tay, chân, dùng ngay nhựa cây ngô đồng bôi trực tiếp lên vết thương để ngăn ngừa nhiễm trùng cho da. Sau một thời gian sẽ khỏi và không để lại sẹo.
4. Bồi bổ sức khỏe cho nam giới
Dùng thân cây ngô đồng thái mỏng, phơi khô, sao vàng, rồi dùng để ngâm rượu trong 3 tháng là có thể dùng được. Mỗi ngày uống 20ml.
Tác dụng của cây ngô đồng thân gỗ
1. Chữa trĩ, lòi dom
Lấy vỏ cây phơi khô, đốt rồi trộn với dầu, dùng hỗn hợp này bôi vào hậu môn.
2. Trừ phong thấp, thấp khớp
Cho 15-30g rễ cây ngô đồng vào đun lấy nước uống.
3. Chữa thủy thũng
Dùng 10-15g hoa bo rừng sắc lấy nước uống. Hoặc lấy hoa tán bột uống cũng dùng để trị bỏng lửa và bỏng nước.
4. Điều trị huyết áp cao, mỡ máu cao
Lấy 10-15g lá bo rừng sắc lấy nước uống trong ngày.
5. Nhuộm đen tóc
Dùng vỏ cây rửa sạch, phơi khô, đốt cháy rồi trộn với dầu dùng để nhuộm tóc bạc.
Cây ngô đồng có độc không
Đây câu hỏi nhận được rất nhiều sự quan tâm của đông người dân đặc biệt là các gia đình có trẻ nhỏ. Bởi hiện nay đã có trường hợp trẻ ăn phải hạt cây ngô đồng bị ngộ độc.
Cây ngô đồng có tác dụng chữa bệnh. Những chỉ có thân, lá và nhựa là vị thuốc quý. Còn theo nghiên cứu của các nhà khoa học thì quả và hạt của cây ngô đồng rất độc. Vì trong hạt và quả của loài cây này chứa chất curin _ một chấ rất độc. Chất này có thể gấy ngô độc, gây bệnh ở gan và hệ tiêu hóa. Nếu trẻ nhỏ không may ăn phải hạt cây ngô đồng sẽ bị tiêu chảy, nôn ói, đau bụng, bỏng rát ở họng. Trường hợp ngộ độc nặng, bệnh nhân có thể bị ức chế hệ thần kinh trung ương, rối loạn tim mạch, xuất huyết tiêu hóa.
Khi gặp phải tình huống này, ngay lập tức phải dùng mọi biện pháp để người bệnh nôn ra, nôn càng nhiều càng tốt. Sau đó, phải đưa người bị ngộ độc đến ngay cơ sở y tế gần nhất để cấp cứu.
Những bài thuốc trên chỉ mang tính chất tham khảo, người bệnh nên hỏi ý kiến của thầy thuốc trước khi áp dụng. Nếu bạn có ý định trồng loại cây này làm cảnh thì cần phải để những nơi an toàn và tránh xa tầm tay của trẻ em.
